Overgang
Perimenopauze, menopauze en postmenopauze: wat is het verschil?
Elke vrouw wordt ooit geconfronteerd met de menopauze: het moment waarop de laatste menstruatie plaatsvindt. De periode rond de menopauze heet de overgang en wordt gekenmerkt door drie fases: de premenopauze oftewel de perimenopauze, de menopauze en de postmenopauze.
De perimenopauze begint ongeveer zes jaar voor de menopauze, zo ongeveer rond de leeftijd van 45 jaar. Soms begint ze zelfs vroeger. In deze eerste fase neemt de hoeveelheid vrouwelijke hormonen, vooral oestrogeen, langzaam af omdat de eierstokken ze almaar minder aanmaken.
Het gevolg? Door de veranderende hormonen krijg je te maken met fysieke en psychologische veranderingen. De ene vrouw heeft al meer last van die overgangsklachten dan de andere. Zo verandert bij veel vrouwen de menstruatie. Soms wordt die heviger, onregelmatiger of juist minder hevig. Deze hormonale verandering heeft ook gevolgen voor het kalkgehalte in je botten. Je botten krijgen minder steun en er kan versnelde botontkalking (osteoporose) ontstaan. Andere mogelijke veranderingen:
- De conditie van je huid, haar, urinewegen, bloedvaten en de doorbloeding in de vagina verandert.
- In de perimenopauze is het mogelijk dat je ’s nachts overmatig transpireert.
- Overdag krijgen sommige vrouwen te maken met opvliegers of stemmingswisselingen. Veelal voelen vrouwen zich in deze fase kwetsbaar en gevoelig.
In deze infographic vind je nog meer gevolgen van de dalende oestrogeenlevels in de overgang.
(Klikken om te vergroten)
Uiteindelijk worden de periodes tussen je menstruaties almaar langer. Tot je menstruatie volledig wegblijft. Blijft je menstruatie al een jaar uit? Dan kun je met zekerheid zeggen dat de menopauze gepasseerd is. Je menopauze duurt eigenlijk maar één dag: het is de dag van je laatste menstruatie. Deze dag is uiteraard enkel achteraf te bepalen.
Wanneer je menstruatie langer dan een jaar uitblijft, is de postmenopauze gestart. Gemiddeld duurt deze fase vier jaar. In die fase is de werking van je eierstokken volledig gestopt. Je eierstokken hebben op dat moment geen vruchtbare eitjes meer. Dit wil zeggen dat je op dit moment niet meer vruchtbaar bent. Je lichaam produceert daarnaast bijna geen oestrogeen en progesteron meer. Andere organen nemen deze taak nu over. Je lichaam moet zich nu aanpassen aan de hormonale veranderingen en zoekt naar een nieuw evenwicht. Tot je lichaam dit evenwicht gevonden heeft, kunnen de fysieke ongemakken die de overgang kenmerken, zich blijven voordoen.
Ten laatste is er ook nog de kunstmatige menopauze. Hoewel de meeste vrouwen op natuurlijke wijze in de overgang gaan, zijn er ook vrouwen waarbij dit niet het geval is. Dit kan gebeuren door een operatie (bv. het verwijderen van de eierstokken), het ondergaan van chemotherapie of bestraling. In dat geval spreken we van een ‘kunstmatige’ menopauze die vaak gepaard gaat met hevige klachten.
Wanneer een vrouw op jonge leeftijd door de menopauze gaat, kan het risico op hartziekten en osteoporose toenemen doordat ze minder lang oestrogeen hebben geproduceerd.
