Wat je stoelgang vertelt over je gezondheid

Je ontlasting vertelt veel over hoe je lichaam van binnen werkt. Een gezonde stoelgang draagt bij aan je algemene welzijn. Wanneer er iets mis is, kan dit leiden tot:

• Minder energie
• Buikpijn of een opgeblazen gevoel
• Constipatie of diarree
• Winderigheid

Deze symptomen kunnen je dagelijks functioneren beïnvloeden en je algehele gezondheid verstoren.

Een gezonde stoelgang heeft enkele duidelijke kenmerken:

• Regelmaat: bij voorkeur dagelijks
• Weinig tot geen geur
• Moeiteloos ontlasten zonder persen
• Een gladde S-vorm
• Minimale behoefte aan afvegen (de ontlasting blijft niet plakken)
• Medium tot lichtbruine kleur
• 2,5 tot 4,5 cm breed en tot 40 cm lang

Laten we deze kenmerken nader bekijken.

De Bristol Stool Chart is een handig hulpmiddel om je stoelgang te beoordelen. Deze schaal classificeert ontlasting in zeven types:

Wat vertelt deze schaal?

• Type 1 & 2: Wijzen op constipatie (verstopping). De ontlasting is te lang in de darmen gebleven.
• Type 3 & 4: Ideale, gezonde ontlasting. Type 4 is het meest optimaal.
• Type 5, 6 & 7: Wijzen op diarree. De ontlasting heeft te weinig tijd gehad om te vormen in de darmen.

Gezonde stoelgang hoort niet overmatig te stinken. Een sterke geur kan wijzen op specifieke gezondheidsproblemen:

Rotte-eierengeur

Dit duidt op problemen met je eiwitstofwisseling. Door rottingsprocessen komen zwavelgassen vrij die deze geur veroorzaken. Je lichaam verwerkt eiwitten niet optimaal, wat kan komen door een overmatige consumptie van dierlijke eiwitten (zoals vlees).

Tip: Verhoog je inname van plantaardige voeding en verminder dierlijke eiwitten.

Zurige geur

Een zurige geur ontstaat vaak door een overmatige consumptie van koolhydraten. Je lichaam kan deze niet volledig afbreken, waardoor ze gaan fermenteren in je darmen.

Tip: Let op je inname van geraffineerde koolhydraten en zorg voor voldoende vezels.

Ook de kleur van je stoelgang geeft belangrijke aanwijzingen over je gezondheid:

• Bruine ontlasting

Medium tot lichtbruin is de normale, gezonde kleur. Dit komt door de aanwezigheid van bilirubine, een afbraakproduct van rode bloedcellen.

• Wit tot zeer lichtbruine ontlasting

Dit wijst vaak op een tekort aan gal, mogelijk door galstenen of een te vetrijke voeding. Het kan ook duiden op problemen met je lever of galwegen.

• Groenige ontlasting

Dit kan wijzen op een te hoge concentratie gal in je darmen, een maag-darminfectie, leveraandoening, overmatig alcoholgebruik of voedselintoleranties.

• Rode ontlasting

Hoewel het eten van rode bieten of andere sterk gekleurde voedingsmiddelen je ontlasting rood kan kleuren, kan het ook wijzen op bloed. Donkerrood duidt op een bloeding hoger in het spijsverteringskanaal, terwijl felrode strepen wijzen op een bloeding in het laatste deel van de darmen of anus. Belangrijk: Raadpleeg je arts als je regelmatig bloed in je ontlasting ziet.

• Gele ontlasting

Dit kan wijzen op de aanwezigheid van de parasiet giardia of problemen met je galblaas. Hierbij worden voedingsstoffen te snel door het spijsverteringskanaal getransporteerd.

• Zwarte ontlasting

Een zwarte kleur kan komen door ijzersupplementen of overmatig alcoholgebruik. Het kan echter ook wijzen op een bloeding in de maag, twaalfvingerige darm of slokdarm.

Drijvende ontlasting

Ontlasting die blijft drijven bevat vaak te veel vet, wat kan duiden op problemen met de alvleesklier of galproductie.

Plakkende ontlasting

Als je ontlasting blijft plakken aan de toiletpot ('remsporen'), wijst dit op een slechte vetverwerking. Hierdoor worden belangrijke vetoplosbare vitamines zoals E, D en K niet goed opgenomen.

Door regelmatig even te kijken voordat je doorspoelt, kun je meer inzicht krijgen in je gezondheid en vroegtijdig mogelijke problemen opsporen. Leer je eigen lichaam kennen en wees attent op veranderingen die langere tijd aanhouden. Bij aanhoudende afwijkingen in kleur, vorm of geur is het raadzaam om contact op te nemen met je huisarts.

Met een gevarieerd voedingspatroon rijk aan vezels, voldoende vocht en regelmatige beweging leg je de basis voor een gezonde spijsvertering en stoelgang. Je lichaam geeft je signalen - het loont om ernaar te luisteren.